MADAGASIKARA . NY LASA SY NY ANKEHITRINY (NY Andri-Fara)

MADAGASIKARA . NY LASA SY NY ANKEHITRINY
2020
Fanamarihana : Ny Sary izay nampiasaina eto dia nalaina tamin’ny « Site Internet »
Nisy ihany koa ny sary nalaina sy natao « photosoph ary tao amin’ny tranokala »
Teny Fanolorana

Fa iza marina moa ny Mpanoratra ?

Teraka tao amina tanàna iray antsoina hoe : Sahamaro Andrainjato izy . Fokontany iray ao anatin’ny Fivondronam-pokontany Fianarantsoa II . Ny Rahavavin-dreniny ,vavimatoa no mitoetra sy nanorim-ponenana tany. Ny rainy dia : Ravelontsalama Andrianarivo Guy Richard ; Ravaoarisoa Marie Marine kosa no reny , izay nahitany masoandro. Betsileo avy any Ambositra ry zareo . Folo mianadahy izy ireo , no naterak’ireo ray aman-dreniny , fa saingy efa nandao ny tany kosa ny roavavy , raha vao amam-bolana vitsy monja ny iray , ary efa notezaina roa taona kosa ilay faharoa. Ankehitriny dia efatra vavy sy efatra mirahalahy izy ireo, izany hoe : Valo mianadahy izany. Ny rainy dia Mpiasam-panjaka ambony satria izy no nitana ny toeran’ny « Chef de Service à la Direction de la Valoritation des resources Humaines » . Tamin’ny taona 1993 tao Ambohijatovo ; ary efa nosaloran’ny fitondram-panjakana ny « Ordre National Malagasy sy ny Chevalier de L’Ordre National Malagasy » ihany koa. « Ingenieur Plannificateur » izy . Ny reniny indray kosa dia « Adjointe de Service Vétérinaire Stagiere » tao amin’ny Service Vétérinaire Ampandrianomby . Raha ny lafiny Finoana indray kosa dia Katolika ny reniny ary Protestanta ny rainy. Nandia fianarana ihany ny tenany saingy fanohizam-pahalalana fotsiny izany noho ny antony ara-piainana ve ! sa noho ny hetraketraky ny fiainana ihany koa ! sa …, ny hany azo ambara dia nihoitra izy ary tsy natao hifaninana amin’ireo nandranto fahaizana ambony fa izay kely mba nangoniny tao am-pony sy tao an-tsainy , no namboariny ho amboara sy tantara .
Nandalo ny ambarantonga Fototra voalohany izy ny taona 1972 ka ny Garabola tao Ambohitrakely ; no nisantarany A.B.D n’ ny fampianarana ; avy eo izy ny taona 1973 dia ny EPP Ankadivato , izay nondimbiasan’ny EPP Avaradoha . Ny Fanabezana Fototra faharoa kosa dia ny College Radama I , Anjanahary sy ny I.E.P Avarandoha . Ny Ambaratonga Fahatelo kosa dia ny Lapan’ny Tovolahy Andohalo sy ny CNTEMAD , Sampana lalàna , tetsy Ankaditapaka, saingy nafoiny izany rehefa tafiditra ho Mpiomana ho Mpitandrina , tao amin’ny College Theologique Mandritsara izy ny taona 1999 . Voatery nandao izany izy , na ny marimarina kokoa , voaroaka noho tsy nahazoany ny salanisa 10 , satria 0,75 monja , no tsy nahafeno ny isa notadiavina amin’ny fianarana toy itony , tsy misy angamba ny atao hoe :

1




« salan’isa farany ahafahana misondrotra kilasy » , Izay ny lafiny amin’iny fa ny fiainana an-davan’androny indray no ambara fohy amintsika : Efa nampianatra tao amin’ny Sekoly Fjkm Rainisinja ; Namehana ny taona 1988 . Solon-dohan-tsokajy ny Andiany Voromahery , tao amin’ny Fikambanana Scout Kiadin’i Madagasikara ary efa lohan-tsokajy ny Andiany Maingoka tao amin’io Fikambanana io ihany koa ny taona 1980 - 1989 , Filoha mpanorina ny Fikambanan’ny Tanora Mihetsiketsika Miray Santatra ny taona 1990 sy ny Fikambanan’ny tanora vonona hanondrotra an’i Madagasikara ny taona 1992 . Filoha Lefitra ny Fikambanan’ny Tanora Arema tao Andraisoro ny taona 1994 .
Niasa tao amin’ny Ministeran’ny Fiompiana tao Ampandrianomby ny taona 1993 . Tsy adino fa nampianatra tao amin’ny Sekoly FJKM Rainisija ; tao Namehana ny taona 1998 . Mpampianatra Sekoly Alahady ao amin’ny FJKM Andrainarivo Fahasoavana izy ny taona 1999 ary Biraon’izany Sekoly Alahady , izany nandritra ny 16 taona ( 2003 ka hatramin’izao taona 2020 izao ) . Ny taona : 2003 - 2007 : Mpihevi-draharahan’ny Sampana Sekoly tao amin’ny Synodam-paritany Antananarivo Atsinanana, no nampiananatra ny Voafonja Vehivavy tao amin’ny Fonjan’Antanimora ihany koa ny tenany , tany amin’ny ny taona 2004 - 2005 . Nomena ny Sertifika rehefa nahavita ny Fiofanana .
« Alphabetiser » ny taona 2004 , tao amin’ny FMBM . Mpikaroka sy mpikirakitra ny Arsivam-piangonana no fiofanana farany natrehany ny taona 2005. Nahavita ny fianarany tao amin’ny Sehatra Teolojika ho an’ny Laika , tao amin’ny
« Faculte de Theologique Ambatonakanga » Andiany Faharetana izy ny taona : 2005. Nahavita ihany koa ny Fianarana Teolojika am-pitain-davitra tao amin’ny « International Lutheran Laymen’s Leaque » sy ny « Lutheran Hour Minstries », ny taona 2005 [ Amin’ny Fiteny Malagasy sy Frantsay ]
Ny 30 Martsa 2006, izy no tafiditra niasa tao amin’ny Ivo toerana fanamboarana Vakisin’ ny biby fiompy etsy Ampandrianomby ; izay eo ambany fiahian’ny Ministeran’ny Fampianarana Ambony sy ny Fikarohana ara-tsiansa , ka ny sampana Varotra sy ny « Etiqueter » ( Petit Bout de Papier ) no asa niandraketany tao tamin’izany , fa ny taona 2009 , izy dia niakatra tao amin’ny « Laboratoire ao amin’ny « Service Milieu » ka nisahana ny andraikitra ho « Garcon de labo » ny taona 2018 , izy no lasa ho «Preparateur de Laboratoire » na « Ouvrier Spécialisé » ary mbola izany hatamin’izao taona 2020 , izao . Ny taona 2007 , izy dia Birao ny Sampana Sekoly Alahady . Synodam-paritany Antananarivo Atsinanana ; ary mbola am-perin’asa hatreto amin’ny fotoana hanoratana ( 2020 ) .

2




Manana traikefa ihany koa mahakasika ny Fanabeazana ny Ankizy na ny :
« Education pour la paix » noho ny Fiofanana nampanaovin’ny Unicef, azy ny taona 2008 . Efa Filoha Lefitry ny « Secteur Mangarivotra » ; Fokontany Ambatomaro Antsobolo ny taona 2009 - 2010 . ny tenany . Nomena ny Diplaoma ny Sekoly Alahady Manomana Mpampianatra tao amin’ny Sampana Sekoly Alahady . Synodam-paritany Antananarivo Atsinanana , ny taona 2016 . Niofana mahakasika ny asa fanaovan-gazety nampanaovin’ny Foibe FJKM , na ny marimarina kokoa ny mahakasika ny Serasera eo anivon’ny FJKM ny taona 2018
Tale misahana ny ara-bola ao amin’ny Gazety Taniketsa , avoakan’ny Sampana Sekoly Alahady Fjkm Andrainarivo Fahasoavana, nandritra ny taona maro :
( Folo taona , ary mbola am-perin’asa , nanomboka ny taona 2010 , ka hatramin’izao taona 2023 izao . )
Ny Volana Jona 2006 , izy no nihaona sy nifankahita tamin’ilay olon-tiany tao amin’ilay ivo-toerana izay niasany , izay nolazaina tery aloha ka ny 30 Desambra 2006 ; no natao ny fangatahana sy ny fifamofoana ary ny vody ondry . Izany dia notanterahana tao Madiotsifafana Ambatondrazaka ; araka ny fangatahan’i Dokotera Benjamina . Ny Sabotsy 31 Martsa 2007 ; kosa no natao ny fisoratam-panadiana tao amin’ny Firaisana fahatelo , tetsy Antaninandro; izay nitohy tamin’ny fanamasinana ny fanambadiana izay natao tao amin’ny FJKM Andrainarivo .Izany lehilahy izany no nampakatra an-dRtoa RABERANTO Fidson Dina Tantely ho , vadiny . Telo mianadahy ny zanany ka roa vavy ary Lahitokana ny iray . [ ANDRIANARIVO TANTELY Ialy Nofy Meva Miangoty ( 15 taona = Kilasy taona 11 *) ; ANDRIANARIVO TANTELY Ny Arovana Miotisoa Sombin’Aina ( 13 taona = Kilasy taona faha 4 * ) ary ANDRIANARIVO TANTELY Fanomezantsoa Aina Nafindra ( 11 taona = Kilasy faha 6 * ] * Ny taona 2023 .
Ny Gazetim-panjakana ; izay nivoaka tamin’ny Alakamisy 11 Jolay 2019 ; izay mitondra ny laharana : 3899 ; araka ny didim-pitondra laharana faha 12 288 / 2019 – PRM GCH ; izay nataon’ny filohan’ny Repoblika Atoa Andry Niriana Rajoelina ; tamin’ny 14 Jona 2019 ny mahakasika ny medalin’ny mpiasa ; dia omena noho ny fahatongavan’ny 1 May 2019 . Ny tenany dia nomen’ny fitondram-panjakana ny medaly alimo ; rehefa niasa nandritra ny 14 taona tao amin’ny IMVAVET etsy Ampandrianomby , izay Orinasa misahana ny fanamboarana Vakisiny ho an’ny biby , voalaza tery aloha.
Tsetsetra tsy aritra no hilazana fa nandalina sy nikaroka ny soratra izy ka nahafahany namoaka boky vitsivitsy sy nahasahiany nanambara ampahibemaso fa tsy poeta izy fa ny soratra miteny no nosoratany . Ireto misy boky efa navoakany .

3



- Aloka sy Nofy : Tononkalo ; nivoaka ny volana Aogositra 2004
- Amour et Deception : Tononkalo amin’ny fiteny frantsay : nivoaka ny volana Febroary 2005 .
- Tiako ny zanako ka beaziko : Famakafakana : Nivoaka ny volana Aogositra 2014 . Tany Toamasina
. Fanamarihana hafa : Raha tsy nisy nampianatra ny taranja Pratika , tao amin’ny Ivo-toerana SAMM na ny Sekoly Alahady Manomana Mpampianatra , ao amin’ny : CENHOSOA , etsy amin’ny Hopitaly Soavinandriana teo aloha , izay sahanin’ny FJKM Antananarivo Atsinanana , noho ny nahalasanan’ny mpanompony Atoa HERY , izay nampianatra io taranja Pratika io , dia nandray izany toerana izany ny tenany ny taona 2021 , fidiran’ny taom-pianarana , rehefa neken’ny Filohan’ny Sekoly Alahady . Synodam-paritany Antananarivo Atsinanana . Mino izahay fa ampy anao ny mahakasika ny mpanoratra ary ho fantatrao miandalana izany , hoy ny namany tsy nahafoy azy , nanomboka teo amin’ny nahaterahany ka hatramin’izao , ary nifanindran-dalana taminy foana .
{ Niangavy ahy izy tsy hilaza ny momba azy manokana kanefa voatery aho amin’ny maha iray anay satria Alokin’ny Hoaviko izy…Noterena hangina fa tsy nety …Aloka…Alok’iza...Alokin’ny vatako mahantra . }
{ Ny Aloka rehefa tazanina ; dia maneho fa tsinotsinona ny olona iray na zavatra voaforona iray , satria tsy tena izy fa manaloka ihany }
Ny zanaky ny mpanoratra telo mianadahy



“ Ny Fitiavako ny Fireneko , tsy atakaloko vola na voninahitra . Tiako izy satria teto aho no napetrak’Ilay Nahary . Malagasy aho ary reharehako izany . Na inona volon-koditra na avy aiza no niaviako ”








5


TOKO I
1. Ny Lasa :

1.1. Madagasikara Fahagola
Mahalasa saina ny mpikaroka maro (1) ny momba an’ity Nosy mamintsika sy malalantsika ity . Teo anelanelan’ny 200 taona ka hatramin’ny 100 taona , talohan’i Jesoa Kristy ; no efa nivezivezy nanandrify ny ranomasina momba an’i Madagasikara ireo sambo mpivarotra na mpandroba na mpiatafika na mpifindra-monina , kanefa tsy nisy nahafantatra azy na dia iray akory aza , kanefa dia nosy lehibe mihoatra an’i Kaomoro , kanefa ity farany dia hitan’izy ireo . Sambo roa no andeha hambara fohy fa nivezivezy nanaraka ny moron-dranomasina :
1. Ny Sambo « Euxode de Cyzique » tamin’ny andron’ingahy Ptolémée VII , Evergète II ; izay mpanjaka tao Egypte ( 170 - 116 , talohan’ny J.K ) Nikasa ho any Inde izy io , ary tafahoatra ny « Cap de Bonne éspérnce » (2)
2. 500 taona talohan’ny J.K , nisy sambo iray , nentin’ny mpiantsambo atao hoe : « Hannon » Niainga tany amin’ny ranomasina « Mediterranean » ,voalaza fa nanaraka ny sisiny andrefan’i Afrika izy io , ka tonga tao « Gambie » ka namarana ny diany tao « Cerné » (3)
Maro ny resabe mahakasika an’ity Nosin’ny Malagasy ity ary samy hafa avokoa ny filazana azy ho izao sy izao . Madagasikara anefa , hatrizay hatrizay dia tany Mahagaga na Nosy tsy fantatra no niantsoana azy . Na ny Arabo ; ny Grika ; ny Egypiana ; ny Romana ; ny Fenisiana ; ny Hebreo ; eny fa na dia ny Eoropeana aza , dia efa nanana mpiantsambo kinga sy mahay ary nivezivezy tao amin’ny ranomasina Indiana , kanefa tsy nahita an’i Madagasikara , kanefa dia mivelatra amin’ny velarana : 592.000 Km2 . Lehibe zany a!
 Diadore de Sicile : nampiseho azy fa « Iamboul » na Tamboul na Iamboule , izay taty amin’ny ranomasina Indiana .
 Aristote : Phambalou na Phébal hono i Madagasikara
(4) Ptolémée , tany amin’ny taaon-jato faha II , dia efa nanondro azy ho ilay Nosy hoe : « Ménuthias » (5) Ireo boky maro ihany koa dia nanondro azy ho :
« Gérizat-el-Komor » (6). Maro no anarana niantsona azy toin’ny hoe : Seranda ; El-Anfoudja ; Chez Bezat ; Cheboua ; El-Kamar ; Albargra .
Anankiray tena nahazendana ahy na dia ny kely indrindra amin’ireo mpanoratra mpikaroka ireo aza ny tenako , dia ny fahitako fa : Ireo mpiandriaka malaza ireo dia nahafantatra Firenena maro na tany maromaro momba an’i Afrika Avaratra sy Atsimo ; Ireo Nosy taty amin’ny ranomasina Indiana , afa tsy Madagasikara irery ihany , izay lazaina fa Nosy lehibe faha efatra , eran’izao tontolo izao . Ahoana marina ny fahitan’ireo vahiny an’i Madagasikara ?


7

tsy voavaly izany raha tsy taty amin’ny taona 1500 na ny marimarina kokoa ny 02 Martsa 1500 , rehefa niainga tao « Portugal » ny sambo izy niisa 13 ka i Pedralvarez Cabral no nifehy azy ka tany India no nizorany , hamakivaky ny ranomasina Atlantika izay andrefan’i Afrika . Niara-doza ny sambo sasany ny 23 May 1500 , teo akaikin’i Cap de Bonne Espérance ary natosikin’ny rivo-doza hiatsinanana ny sambo nentin’i Diego Diaz . (7) Nisy ihany koa fanambarana ombieny ombieny , fa nandalo tao Ofira (8) ny sambon’i Tarsisy , tamin’ny andro nanjakan’ny mpanjakan’ny Hebreo dia i Solomona izany . Nahagaga ahy ny fanehoana an-tsary fa tsy toy izao hita amin’ny sary izao Madagasikara fa nandry niatsinanana no fijery azy .
Tonga teto Madagasikara izy ny 10 Aogositra 1500 ka nantsoiny hoe : Saint Laurent , araka ny fetin’i Masidahy Laurent , ny Nosinsika ..
Voalaza fa nandalo teto ry Tristan da Cunla ny taona 1506 , enin-taona aty aoriana, ary ny taona 1543 , izany hoe 37 taona aty aoriana , nandalo teto ihay koa i Diego Suarez . (9)
Ny tena nanaitra ihany koa tamin’io raki-tsoratrin’ny ela , vao hitako io , ny fanambaran’ireo « Mpahay fikarovana na mpikaroka any ambanin’ny tany ; fasana sy ny maro hafa azo hikarohana » (10) teo amin’izay mahakasika ny lafin-tany ; ny tany ; ny nofon-tany , fa mitovy ary tsy mifanalavitra ny an’i Madagasikara ny endrikin’ny tanin’ireto an’ireto Firenena tanisaina manaraka ireto : « Amerika Atsimo ; Afrika Atsimo ; Inde ary Australie » Mifanalavitra sy mifanao Atsimo sy Avaratra ; Andrefana sy Atsinanana . Mahavalalanina ny misaina izany ary tsy takatrin’ny saina raha tsy mandinika sy mikaroka ireo fikarohana izay nataon’ireo zoky ray aman-dreny na ireo zandry zanaka ; nandalim-pahaizana .
Manam-porofo ny amin’izany ny fikarohana izay natao (11) ary manizingizina mihitsy ireo mpikaroka vahiny ireo fa ny fiendahan’i Madagasikara dia avy ao amin’ny Faritra Azia tokoa . ka ny nahatongavany teto amin’io nisy azy ankehitriny io dia vokatrin’ny fanosehan’ny onja mahery vaika izay nianantsimo Andrefana ; hoy izy ireo ; ka nahatonga ny tenako ihany koa hanaiky izay nambaran’izy ireo : Fa i Afrika tokoa anie ka 400 Km monja avy eto Madagasikara e! ( Misy indray milaza fa 380 Km ny elanelan’i Afrika sy Madagasikara ) kanefa tsy ahitana na dia biby iray akory aza hita ao amin’izy ireo , ka hita teto . Azia anefa 8800 Km , elenelana lavitra dia lavitra izany ; kanefa dia ahitana fitoviana tanteraka ny zava-maniry na ny biby na ny endrikin’ny tany . Tery aloha anefa isika araka ny fanehoan’ireo vahiny mpikaroka an’i Madagasikara , mahakasika ny toetry ny tany fa tafiditra tao Afrika atsimo , izay akaiky antsika . Inona no tena marina . Azo porofoina araka izany fa bolongan-tany iray goavana ity tany ity taloha .
(12). Mampisalasala ny olona ihany koa ny fisian”ireo tanàna hafahafa :


8
Ambondrobe ; Andrebabe , izay mifono zava-miafina , hatramin’izay ka hatramin’izao : Ambondrombe : Ny teny hoe Ambondrombe dia fivoriam-be na fonenana iombonan'ny rehetra any ankoatra rahatrizay maty ka miala eto an-tany.
Raha nanafika tany atsimo tany ny tafika nalefan’ny mpanjaka Radama, dia ripaka maty tany ; ka teo amin'io toerana Ambondrombe io, ireo miaramila an-jatony. Koa ho fampiononana ny havan'ny maty, rehefa tafaverina ireo sisa velona dia nilaza tamin’ ny havany fa mbola hihaona amin'ireo havany any Ambondrombe izy ireo rahatrizay. (13) Misy ihany koa ireo vavolombelona nahita maso ny zava-nitranga tany ka nitantara izany tamin’ireo havan’ny maty tany ankoatra ; dia ireo iraka izay nalefan’ny « BRGM » izay niasa tao Ampandrianomby ; Ireto avy ireo olona ireo : Randria, izay solontenan'ny Zafimpanazary ; Faritra iray ao Ambatondrazaka ao . François, izay solontenan'ny avy amin'Andriamanalina izay any Betsileo any . Vieter, izay solontenan'ny avy eto Imerina . Tsy hay adinoina ihany koa Atoa Minisitra Latimer Rangers , izay efa niditra sy niaina tao Andrebabe : Andrebabe dia vohitra iray any amin'iny faritra Alaotra iny. Manana ny misteriny manokana i Andrebabe, izay tsy mbola nahitana fanazavana ofisialy hatreto. Na dia efa nisy teratany vahiny aza nikasa fa dia niveri-maina.
Toerana eto Madagasikara izay mifono mistery araka ny lovan-tsofina sy ny feon'ny fiaraha-monina, ny fijoroana vavolombelona nataona olona ary ny siosion-dresaka heno ny mahakasika ny tanàna . Izy io dia amina « dimension » hafa mihitsy ka izay mponina ao ihany no afaka mahita azy sy mahita ny lalana miditra any. Olona toa antsika ihany izy ary mitafy sy tomombana tsara fa amina tontolo hafa.
Rehefa miantsena ny mponina ao dia mivoaka ao ry zareo ary mivezivezy eny an-tsena eny. Fa hoy ilay namana maromaro nitantara hoe: nisy mponina avy any nianatra tamin'ny anjery manontolo ary rehefa mody ry zareo dia manjavona tampoka eny an-dalana ranamana satria izy irery ihany no mahita ny lalana fidirana any.
Toy izany koa ireo kalanoro; zazavavindrano ; matotoa, hery fanahy hafahafa izay tsapa nefa tsy hitan'ny masontsika satria amina « Dimension » na tontolo tsy hita maso no hany azo hanambarana azy . Eny, toy izany ireo toerana mistery maro eto an-tany toy ny « triangle de bermude ; mer du diable; sns... » . Ny « dimesion » , dia ilay « support » mitondra ny fanahy, toy ny nofo. Io nofontsika io no mitondra sy mangeja ny fanahintsika. Efa nandalo « dimension » maro isika olombelona sy ny tany fa « 3è dimesion » isika izao. Izany hoe, ity tontolo materialy sy hita maso azo tsapain-tanana ity. Fa ny « 4 è Dimension » dia feno fitiavana ,ary miditra amin'izany isika izao. Ary izany no mahatonga ny ady etsy sy eroa tsy mitsahatra maneran-tany satria ambony loatra io ovitra « vibration » io dia tsy zakan'olombelona. (14)


9


(1) = « Glaude Ptolémée » ; « Alfred Wegener » ; « Henri Rusillon » (2) = Ingahy Posidoruis , no naneho fa rendrika io Sambo io , rehefa nitodi-doha niverina tany Espana . Nampiseho ihany io mpanoratra io fa Madagasikara ilay tany , satria nitondra zavatra azo volena samihafa karazana izy . Mety ho « La Réunion » na koa Nosy hafa nanodidina azy fa efa levona na tsy hita intsony . (3) = Farany no dikan’io « Cerné » , satria ny tany nijanon’ingahy « Hannon » no nambarany , fa Cerné . Raha nilaza fa ho aty Madagasikara ingahy Hannon ; dia tsy nizotra ho any avaratra andrefan’i Afrika , fa tsy maintsy nizotra niantsimo ka nandalo an’ny « Cap de Bonne éspérnce » ary hizotra hianavaratra Atsinanana . (4) = Nosy iray tao Komoro no notondroin’i Aristote sy Diodore de Sicile , satria ny taona 916 dia nivahiny tao « Macoudi » sy nitsidika an’i Anjouan na Kambalou na Phambalou , izy mirahalahy ireo . (5) = Mampiahiahy ny maha izy azy , noho ny fandalovan’ilay lakan-drano atao hoe : Mozambika , izay 400 Km monja ; izay manasaraka azy amin’ny Afrika . Nisy ny lakana izay fampiasan’ny Vezo , ary tsy ahitana biby masiaka ankoatra ny voay ao . (6) = Nosin’ny Afo no hilazana azy io , noho ny fisian’ilay Volkano atao hoe : « Kartala » izay ao Komoro no misy azy io . (7) = Miteraka resabe zary lasa angano , raha nisy Sambo 13 tokoa , nofehezin’Ingahy Pedralvarez Cabral , saingy soratra tahiry no nahitako azy tamin’ny « Cahier 300 Pages . B.A ; izay manana Marque : Hippocampe » izay novokarin’ny « papeteries de madagascar » Ny azoko inona fotsiny dia mbola tsy teraka aho tamin’izany . Diego Diaz , ary ve ! anisan’ny kapitenin-tsambo iray nofehezin’i Pedralvarez ? (8) = Ofira , izay tondroina fa Nosin’i Malagasy ary nanondroana azy fa Jiosy ny Malagasy . Izao anefa ny maha diso azy io : Ofira dia toerana iray na tanàna na Firenena na tany iray nakana an’ireto zava-tsoa ireto : Hazo Sedera ; hazo Almoga ; Rajako ; Ivory ; Vorombola ; Volamena . Madagasikara anefa tsy ahitana Rajako na iray aza sy Ivory ary Vorombola . Ofira ? iza ary io toerana io . Raha izaho manokana dia manondro an’i Afrika izay ahitana tandroka na Elefanta ( Ivory ) sy Rajako ary tondroina manokana kosa ny ao India ao noho izy sady misy Elefanta no misy Vorombola ihany koa ; volamena moa samy manana ny Firenena sasany . (9) = Raha izany dia ny fanambaran’i Ptolemée tamin’ny taon-jato faha II , talohan’i J.K , fa ny Nosy Ménuthias no tena nahafantaran’ireo Eoropeana ireo an’i Madagasikara sy varavarana nisokatra ho azy ireo . (10) = « Atoa Charles Brewster ; Anaximandre de Milet (en grec ancien : Ἀναξίμανδρος ( vers 610 av. J.- C. - vers 546 ) est un philosophe et savant grec présocratique. Hécatée de Milet ( en grec ancien : Ἑκαταῖος / Hekataïos) dit « Le Logographe » ( né à Milet vers 550 av. J.-C., mort vers 480 av. J.- C.) . Est un historien et géographe grec Dicéarque . ( en grec polytonique : Δικαίαρχος / Dikaíarchos ; en latin : Dicaearchus Messenius ; vers 347 av. J.- C. - vers 285 av. J.-C.), dit Dicéarque de Messine, est un philosophe, géographe grec, l'un des premiers disciples d'Aristote. Il rompit avec Aristoxène.» (11) = Décary Raymond , nanizingizina tokoa fa tsy momba ny tany Afrika i Madagasikara . Henri Rusillon , kosa naneho fa ireo biby hita ao Afrika tsy hita eto Madagasikara . (12) = « Godwana ou Insulinde ou Lémurie » Azo porofoina fa tany amin’ny Oseana Pasifika no nisy io bolongan-tany io . (13) = Araka ny filazan'i Dr Randria Michel ; tao amin’ny bokiny mitondra ny lohateny hoe : Foto-teny Malagasy p.34 ; dia lasa vahoakan'Ambondrombe no fiteny tranainy indrindra raha nilaza ny olona nodimandry ny Gasy, fa tsy izany lasan'Andriamanitra izany, na nantsoin'ny Ray hody any aminy izany. (14) = lahatsoratr`i Manambina .

10
« Akkadian » tao Babylona Ry zareo « Azteques »
1.2 Iza moa Ofira ?
Ny zavatra nampitaina sy fantatry ny Malagasy maro hatreto dia izao : Taty amin'ny taonjato fahavalo sy fahasivy : 701 - 800 = A.D , no tonga teto amin'ity Nosy ity , ireo mpifindra-monina voalohany avy any « Indonésie ». Ary rehefa tonga teto ireo mpifindra-monina ireo dia niharan'ny « bantouisation » ka nahatonga ny mponina ankehitriny. Ny an-tontan-kevitra ampitaina manaraka eto dia mampiseho ireo tondro « indicateurs » isan-karazany ahafantarana , fa fotoana efa ela taloha , lavitr’io voalaza eo ambony no nahatongavan’ny mponina voalohany teto amin’ny Nosy ka nahatonga ny anarany ho nantsoina hoe Ofira nanomboka ny taona 1500 BC , ka hatramin’ny taona 100 AD.
Araka izany dia maromaro amin’ireo tondro ireo no misy fifandraisana ara-tantara amin’ny « Himyarita » sy « Judeo-Israël » , kanefa tsara ho marihana fa ny fampahafantarana azy ireo dia tsy milaza velively ho fanaovana « hebreu-isation » , toy ny filazana teo aloha hoe : « bantouisation », fa natao kosa mba ho fikarohana ny fototra niavian'ireo vazimba tompontany izay nonina sy nitoetra teto Madagasikara voalohany , ary mbola hampahafantarana antsika ao aoriana ao .

11

1.2.1 Ny nahatonga ireo bibidia goavana ho lany tamingana :
Ny fikarohana arkeolojika nataon-dry « Laurie R. Godfrey » ; dia manamarina ny fisiana olombelona teto amin’ity Nosy ity , efa hatrany amin’ny taona 2000 BC, ary efa nanomboka tamin’izany fotoana izany ny fihazana ny bibidia goavana nisy teto amin’ny Nosy : toy ny elefanta; ny lalomena; ny gidrobe, ny vorompatra « aepyornis », izay natatonga ny fihenany tsikelikely tao anatin’ny an’arivo taona.
Izany fihenan’ny bibidia goavana izany dia azo heverina fa mifanindry amin’ny fihazana ireo biby ireo araka ny filan’ny fanjakana « Judéo-Israel »
( I Mpan 10 : 22 ). Efa nanomboka hatrany amin’ny taona 63 AD , no tsy nisy intsony ny bibidia naondrana nakany « Judéo-Israel » noho ny tsindrin’ny fanjanahantany nataon’ny Romana tamin’ny Jiosy, nefa koa noho ny efa fahavitsiany vokatry ny fihazana nandritra ny an’arivo taona, ary mbola niampy ny filan’ny mponina ara-tsakafo teto amin’ny Nosy. Izany rehetra izany no isan’ny antony nahatapitra tamingana ireo bibidia goavana ireo. Taty amin’ny taona 750 AD, efa nihamaro ny mponina teto amin’ny Nosy, ka nihazakazaka be ny fahalanian’ireo bibidia goavana ireo, ary tapitra tamingana taty amin’ny taona 850 AD

1.2.1.2 Ny fihazana ny bibidia goavana :
Manamarina ny fihazana ny bibidia goavana teto amin’ny Nosy ny nahitana ireo « fossiles » taolam-pe ny « Hypoppotame » tao amin’ny lava-baton’Anjohibe ao Mahajanga : hita amin’izany « fossiles » taolam-pe izany ny dian’antsy nikapakapana tsy nisy indrafo ilay taolana, mariky ny fihazana
Manamarina ny fihazana bibidia goavana toy izany koa ny nahitan’ny Dr James Hansford ( Institut de zoologie de ZSL ) ny mahakasika ireo « fossiles » taolan-tongotra Vorompatra « Aepyornis » tany amin’ny faritra atsimon’ny Nosy, izay misy dian-java-maranitra nikapa ilay taolana, mariky ny fihazana azy nataon’ireo tompon-tany na mpihavy izay tsy niraharaha ny maha sarobidy ireo zava-manan’aina ireo . Ny Vorompatra « Aepyornis » anefa dia mety hanana lanja mihoatra ny 230 kg, ary ny atodiny dia mahatratra 1m manodidina eo amin’ny ivony. Ny moron-dranomasina sasany any Atsimon’ny Nosy dia mbola ahitana keran’atodin’ny Vorompatra « Aepyornis » miparitaka, toy ny hita any Lavanono.

1.2.1.3 Ny fitrandrahana ny Ala-kitroka :
Ny fisian’ny sisan’Ala na « Forêts Secondaires » amin’ny faritra maro teto amin’ny Nosy ; dia manamarina ny fisian’ny Ala-Kitroka na « Forêts Primaires » teto amin’ny Nosy, ary koa ny fitrandrahana izany Ala-kitroka izany nandritra ny an’arivo taona.


12
Ny hany toerana sisa mbola ahitana Ala-kitroka kely tsy voatrandraka dia any amin’ireto faritra ireto : Avaratra-Atsinanana = Marojejy; Makira; Masoala; Mananara; Ambatovaky ary ny faritra Atsinanana = Zahamena, Ankeniheny, Mantadia sy ny Atsimo-Atsinanana = Vondrozo, Midongy, Andohahela sy ao Menabe = Andranomena, Kirindy ary ny faritra Atsimo-Andrefana = Tsimanampetsotsa . Ireo faritra tsy voatrandraka ireo sisa no mbola ahitana ireo hazo sarobidy « almuggim » ( I Mpan10:12 ) izay lazain’ny Mpahay tantara Hebreo hoe : « Palissande de Madagascar » . Ny faritra avo sy afovoan-tany rehetra manerana ny Nosy : Manerinerina; Bongolava; Belobaka; Tampoketsan’i Fenoarivo; Tampoketsan’Ankazobe; Tampoketsan’i Bevoromay; Tampoketsan’i Kamoro; Itremo; Ankaratra; Vakinankaratra; Mandoto; Isorana; Ikalamavony; Zomandao; Horombe sy ny maro hafa ihany koa ; dia tsy ahitana Ala-Kitroka intsony, fa efa voatrandraka avokoa nandritra ny an’arivo taona talohan’ i J.K.
Tanety ngazana sy tany feralitika sisa no navelan’ny fitrandrahana ny Ala-kitroka teto amin’ny Nosy, ary Sisan’Ala « Forêts Secondaires » no hany sisa hita mitomandavana manaraka ny lohasaha, toy ny hita any ami’ny Faritra Bongolava

1.2.1.4 Ny dian-tànana manamarina ny fandalovan’ny « Himyarite » teto amin’ny Nosy :
Ny toerana avy nandalovan’ny « Himyarite » nakana ny volamena sy ny entana sarobidy rehetra ; dia nametrahana dian-tanana avokoa, izay natao soratra vita rangotra na voalavaka eny ambony harambato sy tendrombohitra : Jereo ny baiboly ( Job 28 : 9-10 ) mba hahafantarana izany fandalovana izany. Tondro manamarina ny famantarana ity Nosy ity amin’ny anarana Ofira ny fisian’ireo dian-tanana teto amin’ny Nosy, izay hita any Ivolamena, sy Vohitsoratra sy Andrikitra . Ohatra iray ihany koa ity : Ao Vohipeno misy taranaka Hebreo izay nampiasa ny sorabe fomba fanoratra Hebreo andiany faharoa, nisy tamin'izy ireo no tafakatra nanjaka tao amin’ny fanjakana Betsileo ary nisy ireo nifindra tany Imerina, misy olona manana fomba tena itoviana amin’ny Hebreo koa ao « Saint Marie » , nefa tsy nahalala izay tena niaviany ireo razambeny ary manana ny nosy Boraha koa izy ireo izay midika hoe nosin'i Abrahama, ireto ny fomba itovizana ohatra : ny famoran-jaza, ny lova tsy mifindra, ny fampisana an-tsamotady na ny pilotra ary ny fomba fiteny any amin’ny faritra atsimo ny Nosy iny dia mbola misy itovizana amin’i Hebreo hiany koa. « Maro ny milaza fa hebreo, ny malagasy. » Ny Ranty izay nataon’Atoa « Simba De La Savanne » no nahazoana ny mari-pamantarana sy ny tondroin’ny tantara ho marina .
Ny hebreo dia efa nanana soratra 1000 taona talohan'i Jesoa, izany hoe :
« 10 ème siècle. Écriture paléo-hebraïque » no hilazana azy. Tany amin'ny taona 930 - 720 talohan’i Jesoa Kristy nefa vao nisaraka ho roa ny fanjakana Israely dia Samaria sy Joda izany.

13

Tamin'ny taona 587 talohan'i Jesoa Kristy , no Rava ny fanjakana Joda na « Royaume de judée » , ka nanomboka niparitaka ny hebreo. Tao @ lemaky
« Euphrate » no nahitana hebreo maro « terre d'Israël et Babylone ». Tsy ho hitako ary tsy ho hitanao raha tsy nisy ny lahatsoratra nataon’Atoa « François Régis Ralaifenomanana » , izay noezahana notrandrahana sy nahitsy araka ny zava-nisy ; kanefa mbola mametraka ahiahy ho an’ny mpanoratra izao boky izao izany : Ny fanontaniana mety mipetraka na hapetraka dia izao :
Raha hebreo araka ny lazain'ny sasany tokoa ary ny malagasy sasan-tsasany fa tsy izy rehetra akory na ireo mihambo fa Jiosy , efa 1000 taona talohan'i Jesoa Kristy dia efa nahay nanana soratra ny hebreo, nahoana ary no tsy ahitana vakoka amin’ny teny hebreo na « paléo-hebraique » mitantara ny mombamomba ny hebreo nanorim-ponenana teto madagasikara ? Aiza ny soratra amin’ny taratasy, na ny « tablette d'argile ? » fara faharatsiny .! Kanefa efa voalaza fa efa nanana soratra ny Jiosy dia aiza ary ny fahalalana napetrany sy ny nanamarinany fa nisy tantara i Madagasikara izay nolazaina fa Ofira na tanin’i Jiosy fahizay ?
14
1.2 . Ny Nahatongavan’ny olona teto Madagasikara :
Raha tonga avy any amin’ny Ilany Atsinanana tany Maroseranina ireo
“ Nusantara ” (15) ; dia namakivavy ny ala atsinanana izy ireo , ary tonga teo amin’ny faritra iray. Mba hiveloman’izy ireo dia notapahiny ny ala ary nanao voly tavy izy ireo mba hahafahany mivelona. Ka ilay tany lasa hay iny no niavian’ilay anarana hoe : amoronkay.Teo anilan’ny fanjakana Amoronkay moa dia nisy ireo foko Bezanozano izay nantsoina hoe Antakay. Ka reo Mponina Antakay ireo dia teo amin’io toerana nisy hay ireo izy no nonina tamin’izany fotoana izany .Mponina voalohany avy any Aostronezina izy ireo , no tonga teo amin’io toerana misy an’i Ankay Bezanozano io.
Rehefa avy niditra teny amin’i Maroantsetra teo Vohidrazana I ; ireo mponina Aostronezianina notarihan’i Andriantomara dia nandeha niditra tsy kelikely teo afovoan-tany ireo taranaka. Dia avy eo tonga teo Anevoka Moramanga , i Andriambavibe sy Andriandahimena rain’i Andrianady ; na nantsoina ihany koa hoe Ranady izay vazimba . Andriambavibe kosa araka ny tantara no nandeha nikisaka nankany Antsihanaka ary Andriambavibe io no niavian'ny tanànan'Andrebabe. Andrababe na Andrebabe dia adika hoe ivon-dranomasina na nosy no heviny . Ary io Andriambavibe io no isan'ny mpanazary voalohany tamin'iny faritra Antsihanaka iny ary saika ny taranany rehetra dia Mpanazary avokoa. Ny mpanazary ; dia afaka mifandray mivantana amin'andriamanitra hono tsy misy mpanelanelana ary mifandray ihany koa amin'ireo antsointsika ankehitriny hoe anjely na lazainy hoe : rajaro lehibe . Izany hoe efa nahatratra ny faratampony amy ny fierem-panahy ny mpanazary. Ka izy ireo no tena Yoki na Yogi izay lazaintsika hoe : Zokibe.

1.3.1 Ny mponina tamin’izany :
Voaporofo tokoa ary ve ; fa ny taon-jato faha dimy , talohan’i J.K , no nahatongavan’ny olona teto Madagasikara . Raha izany dia mitombina ihany ny filazana fa efa nisy olona teto .
Ny Aositroneziana no heverina fa razamben’ny Malagasy tany amin’ny taona 1200 , tany ho any ; ka ny Faritra atsinanan’i Sina sy ny Nosy Formozy no nisy azy ireo .
Andeha aloha faritantsika ireo Firenena mampiasa ny teny Aositroneziana (16) . Maro mantsy ireo mpikaroka avy any ivelany sy avy eto an-toerana , izay samy manana ny fanambarany avokoa . Misy ny mampisalasala izy ireny misy kosa anefa ny mampieritreritra . Ny sasany dia sahy maneho ny heviny fa tsy nisy mponina teto fa mpihavy . Raha izany ange no heverina dia ho Metisy tahaka izay mitranga etsy amin’ny Nosy “ La Réunion ” sy Maorisy avokoa ny Gasy e! .

15

Ny zava-misy anefa dia tsy mba Kreola tahaka ireo Firenena notanisaiko teo aloha ireo ny teto ; fa Malagasy iray ihany na dia misy aza ny fotsy sy ny mainty fihodirana , na izy hitanao ngita volo ; no misy ny malama volo ; maranindranitr’endrika no sady petak’ orina fa sady lava ranjanana no botabota fohifohy halavana .
Voabango ho tokana ny totalin’endrika amam-bikany . Misy ny vaventy sy kelikely ray . Voaporo izao araka ny nambara tetsy aloha , fa ny taon-jato faha 5 talohan’i J . K , no nahitana fa efa nisy mponina teto , izay mponina niara-tonga tamin’ity tany ity . Nisy fahabangana ny tantara mampiseho ny mponina teto na io niniana izay tsy ahafantaran’ny Malagasy ny tantarany ; satria ny vahiny no tena niseho ho nahay sy mahafantatra bebe koa ny Nosy Malagasy , izay niainga tamin’ny lovan-tsofina tsy fantatra na izy na tsy izy , na mety ho izao ihany koa no nitranga , satria mbola nanahirana tamin’ireo Gasy taloha ny fiaraha-monina tamin’ny vahiny Frantsay
Ilay Noheverina fa ny Nosy Ménuthias ny taon-jato II .

Misy ihany anefa ny azo lazaina fa marina tsy azo hidovirana . Tsotra mantsy ny antony ; tsy nisy sahy nanao fikarohana ireny Fasam-bazimba ireny mba hanehoana ny tena zava-nisy marina fahizay .
Noho ny filazana ombieny ombieny fa fady ny fikitihana na fanitsakitsahana ny fasany ; noho ny zavatra mety hitranga eo no ho eo , dia ny mety hahafaty na miolana ny tenda sy ny zavatra hafa mety hiseho tampoka tsy ampoizina toy ny hoe ; harahan-dolo sy ny hoe : hitoerany mandrakizay . Izany rehetra izany dia hanaporofoina fa fikarohana kitoatoa ihany no natao noho ny fandehan-javatra tsy azo hinoana .



16
Ny Firenena hafa mantsy na dia nanana ny fombany aza ; dia vitan’izy ireny ny nanao fikarohana tany amin’ireny fasana ireny sy tany amban’ny tany lavitra be tany ka nahitana taolana na zavatra nampiasany ka fantatra ny olombelona tany amin-drizareo voalohany . Ny antsika anefa tsy nisy sahy nanokatra na dia fasam-bazimba iray aza . Toraka izany , ihany koa ny fasan’andriana , talohan’ny taona 1200 , tany ho any . Ny antony efa voalazako tery aloha ; voafatotrin’ny honohono sy ny angano ary mety ho hankanosana ihany koa anefa . Izany ary ve no nahatonga ny tsy fisian’ny fikarohana natao teto.
Diso anefa izany fiheverana izany satria ; Ny Malagasy dia manaja sy mankatoa ny razana nipoirana ka tsy azo kitikitihana , izay sahy manao izany dia hahita loza ny taranany ary verezin-jo tanteraka , mpankatoa ny ray aman-dreny . Raha ny teny na Fiteny izay hampiasaintsika Malagasy dia tokana tsy mizarazara araka ny fikarohana natao (16) . Azo antoka ny fisian’ny olona teto talohan’ny fahangola na ny faha foko araka ny nahafantarantsika azy tany amin’ny lesona nampianarina antsika . Na izany aza dia tsy nahatahiry ny teniny mihintsy ireo razambe taloha ireo ; fa nampiaina tamin’ny teny am-bava : Ankamantatra ; Angano ; Hain-teny ; Kabary ; Tanisa , tsy hay adinoina kosa anefa ireo kilalaon-tsaina marobe nanabeazana ny taranany .
Ireo vazaha na vahiny misionera tonga teto vao nahaforona ny soratra ho azy ny Malagasy . Afaka mitopo teny fatratra isika ; fa ireo lazaina vazimba ireo dia mponina voalohany teto , fa nohon’ny tsy fahafantarana dia noboriboriana ny mahakasika azy , na izany na tsy izany dia nisy ihany ireo olona tany amin’ny faritra nampiseho ny mponina tao aminy . Saika nitovy avokoa ny fomba amam-panaon’ireo olona ireo .
Ny vazimba dia tsy mba mitana sampy , ary tsy manao sikidy na ody , ary tsy nanao tromba toy ny sakalava ; teo aminy dia nanaja ny andro tsinambolana izy ireny, ary ny akoholahy dia noheveriny ho biby masina . Nanao famadihana ireny vazimba ireny raha ny tantara no jerena .
Amin'ny voalohany dia aleviny ataony anirotra aloha ny fatin-kavany, ary nony afaka herintaona dia sokafany ny fasana dia angoniny ny taolany ka apetrany ao anaty lakana anankiroa mifanarona vao aleviny ka dia tsy hetsiketsehiny intsony. Olona mahay manefy vilany sy siny tany fatratra ny Vazimba kanefa tsy mba namboly vary akory izy ireny
Tsy tapitra nandositra niala teto Imerina avokoa anefa ny Vazimba na dia resy nanomboka teo amin'Andriamanelo hatramin'Andrianjaka aza izy ireny,fa mbola niara-nonina tamin'ny mponina teto ny sasany.
17

Betsaka ny fikarohana , betsaka ihany kosa anefa tsy vita , noho ny antony maro samy hafa , fa ny hamaranana ity fizarana ity dia ny : Mahakasika ireo boky azo nangalana hevitra na tahiri-kevitra izay nahakasika an’i Madagasikara sy ny mponina tao aminy . Atreto dia mbola somary manjavozavo ihany ny momba an'i Madagasikara sy ny tantarany,ny fihavian'ny mponina ao aminy sy ny fiavian'ny fomban-taniny.Betsaka ireo karazana hevitra momba izany ary voarakitra sy vosoratra anaty boky izy ireny, maro no efa hitantsika nefa koa mbola maro no nampirimina any anaty vata sy any ambany fandriana any.Isaorana ny mpikaroka sy ny mpianatra eny amin'ny Anjerimanontolo izay manomboka mamoaka azy ireny tsikelikely vokatry ny fikarohana nataony. Isaorana koa ireo izay manomboka mamoaka ny lovan-tsofina sy ny lovan-tarazo nananany, isaorana ny mpanao fandaharana rehetra izay mivoy ny fomba sy ny finoana rehetra. Ho an'ireo mpikaroka na koa ireo liana amin'ny tantaran'ny fiandohan'ny Malagasy, ireo liana indray amin'ireo hevitra milaza ny momba ireo tompon-tany efa niaina teto efa an'arivo taona maromaro, ny momba ny resaka teny malagasy ; izay lazaina ho isan'ireo teny tranainy indrindra eto an-tany, ny momba ny finoana malagasy izay fomba tranainy indrindra ary saika mitovy amin'ny hita amin'ireo boky masina sy soratra tranainy voatahiry, ny momba ny mpihavy nifindra monina teto, ny momba ireo faminaniana tranainy momba an'i Madagasikara, ny momba ireo zava-miafina izay efa voaresaka tery aloha ka tsy hiverenana intsony ny mahakasika azy ireny (17)
18

(15) = Jereo ny tabilao ao amin’ilay boky nosoratan’ny mpanoratra : Madagasikara Loharano .Izay mbola vita raki-tsoratra vakiana amin’ny PDF ihany aloha . (16) = Ireo Firenena mampiasa ny Fiteny : « Austronésiennes » .
« Brunei, Indonésie, Malaisie, Singapour, Thaïlande = Malais-Indonésien ; Javanais . Indonesien = Soundanais ; Madurais ; Minangkabau ; Batak ; Bugis ; Balinais ; Makassar ; Lampung ; Sasak ; Aceh ; Rejang ; Ngaju dayak ; Niha ; Bima ; Manggarai ; Kerinci ( dialecte malais ) ; Kinaray ; Sumbawa ; Kambera » . Philippines = Tagalog -« pilipino » ; Bisaya ; Ilocano ; Hiligaïnon ; Bicol ; Pampangan ; Pangasinan ; Magindanao ; Tausug ; Maranao ; Surigaonon . Indonésie, Timor oriental ( langue officielle ) = Tétoum . Malaisie = Iban . Samoa, Fidji, Nouvelle-Zélande, Tonga, États-Unis = Samoan . Cambodge, Viêtnam = Cham ; Jaraï ; Rhade . Papouasie-Nouvelle-Guinée = Kuanua ( Tolai ) . Tonga = Tonguien . Nouvelle-Zélande = Maori . Kiribati ( anciennes îles Gilbert ) = Gilbertin . Guam, îles Mariannes du Nord = Chamorro . îles de la Société = Tahitien . Archipel des Tuamotu = Pa'umotu. Madagasikara = Malagasy » . Raha jerena izany dia Madagasikara ; Kiribati ( anciennes îles Gilbert ) ; Guam, îles Mariannes du Nord ; ary ny Nosy ; îles de la Société sy Archipel des Tuamotu , no hany mampiasa teny na fiteny tokana , fa ny ankoatra izany dia nanana na manana fiteny maromaro nampiasaina na hampiasaina ao amin’ny Fireneny . (17) = Ilay Boky mitondra ny lohateny hoe : Nosindambo lemiorio izay nosoratan-dRabearifeno: izy dia Mampianatra Fanandroana tranainy, mampianatra Sikidy. Ilay boky Fireham-pinoan'ny Ntaolo Malagasy izay nosoratan'i Lars Vig . Ny Boky: les revelations du grandes oceans izay nosoratan'i Jules Herman : Ka milaza fa isan'ireo manana teny sy fomba tranainy indrindra eto ambonin'ny Tany i Madagasikara. Milaza ny resaka Atlatindes sy Lémurie izy! Tantarainy ao koa ny fiforonan'i Madagasikara nanomboka tany amin'ny Gondwana,miresaka momba ny vazimba tompon-tany izy. Vakio fa ho gaga ianao.Tsy mana-marina izay voasoratra ao ny tenako; anjaranao ihany koa ny mikaroka ny fahamarinany
19
1.3.2. Ny Mponina voalohany :
Efa nisy nambara tery aloha ihany ny sombiny tamin’ireo mponina voalohany teto Madagasikara fa tsy mba novelarina be be kokoa .
. Ny Taimbalimbaly sy Tainondrinondry = Mponina tao amin’ny Faritra afovoany izay niandohan’ny Betsileo ; nisy maro izy ireo fa ny Ntaiva no andeha hohamarinina satria , olona mahay mandrafitra sikotra na misikotra rary toin’ny vato , izay miendrika soratra . Maro ireo mpiandrika na mpihavy tonga teto , raha nahita io soratra eo amin’ny tendrombohitra na vohitra angaha ny marimarina kokoa , izay hita ao Alakamisy Ambohimaha , izay andalovan’ny lalam-pirenena faha 7 . Misy soratra tsy fanta-piandohana na vanim-potoana tahaka ny inona no nanoratana azy . Misy anefa ireo mindrikina fa soratra Jiosy izy io ary Jiosy no nanoratra azy . Tsy misy porofo anefa satria na dikany io soratra io aza tsy voavakin’ireo Israeliana ,monina sy mipetraka eto . Soratra Arabo hoy ny hafa , mitovy tsy misy valaka amin’ireo tonga talohany satria tsy misy mahalala ny heviny , eny fa dia ireo mpahita sy mpisikidy aza , fony fahagola tsy mahafantatra izay tena heviny sy dikany . Raha ho ahy manokana dia sikotra Ntaiva io amin’ny maha mpisikotra mahay azy . Izay nolovainy tamin’ireo razambe niandohany nialohan’ny nahatongavany teto anivon’ny Nosy . (18) . Nojerena sy nodinihana ny faka-teny sy ny renin-tsoratra fa niala maina . Fanamarihana tsy nahy no ahafahako milaza fa : « Fihavanana » no hevitr’io soratra io ; satria izany no soatoavina voalohany tsy maintsy hiainan’ny Nosy Madagasikara , talohan’ny taonjato faha 6 ; talohan’i J.K.
( Mbola ho hitan-tsika ao aoriana ny hevitry ny soratra tsirairay . Miandrasa kely aloha .)
Ny vondron’olona Betsileo , dia olon’ny fihavanana , hita izany amin’ny fiteniny , fihetsiny . Tsy mbola nahay nampiasa soratra tamin’ny taratasy fa vato no nampitana hafatra . Io no miharihary ka nosoratana teo io soratra io . Fihavanana . Azo inoana fa ny Zafimaniry dia Ntaiva ihany , satria Ntaiva izy fahagola fa niofo ho Zafimaniry kosa ; nialohan’ny taona 1100 , aty aorian’i J.K . Ireo olombelona voalohany tany Betsileo ireo , raha misy fahafatesana ka handevina ; ny itovizany dia tsy mba mandevina izy ireo fa avy hatrany dia ataony ao anaty honahona ny fatin’ireo havany efa maty dia hosehany hifangaro amin’ny fota-mandrevo sy madinty na ampihosehana omby dia vita .Tsy hita taratra ny Fasana tamin’izany ary tsy nanao famadihana izany ny mponina voalohany . tsy mba tia ady ary tena mpiompy omby . Ny zokiolona no mpihevitra izay atao , manaraka ny ambiny .
Talohan’ny Taon-jato faha 16, dia fantatra araka ny fanambaran’ny ao Marovoay - Boeny, eo amin’ny PK12, fa ny Kibosy izay razamben’izy ireo no olona voalohany teto Madagasikara.



21
Ahitana azy ireo Nosy nanodidina ny Firenena sy akaiky tokoa antsika, toy ny : Nosy Manga ; Nosy Baly ; Nosy Makamba ; Nosy Kingany : Nosy Ambariotelo : Nosy Mahiloha ; Nosy Langany ary Mahajanga. Nifanerasera tamin’ireo Firenena Manodidina azy any ivelan’ny ranomasina izy ireo, tamin’ny alalan’ny lakana na lakam-bezo entin’ny rivotra. Tao Afrika: ( Sofala ; Kilimany ; Kilioà ; Zanzibara ; Mombasa ; Molindi ; Mogadotso ; Monomotora ; Zimbaboe ; Pempa ; Mafia ; Lamo ; Kilifi ; Pate ; Kismaio ; Daraoa .) Tao Persia : ( Ormozy ; Shirazy; Mansira; Alexandria.) Tao Arabia: ( Mosikaty ; Lemena ; Hadramaoty : Omany.) Tao India : ( Dio ; Gojaraty ; Malabary ; Shina.)
Ireo Kibosy ireo dia nanana ny taranany atao hoe : Betaolo . Inona no azonao tsoahina raha hiverenana ny taon-jato faha-14, tany ho any , fony mbola rakotr’ala ny Nosintsika ?
. Ny Vazimba (19) kosa no resahana manokana dia misy ihany ny ambara mahakasika azy : Misy milaza fa avy any Afrika izy no nikisaka nian-tsambo ka tonga teto Madagasikara ka nanamorona ny morontsiraka avaratra andrefana sy ny atsimo atsinanana ny sasany vao nandroso tsikelikely teto avofoan-tany . Nieli-patrana tokoa izy araka ny tantara . Mampatahotra ny mahita azy ; ao ny lava tahaka an-dRapeto sy Darafify . Ny ankamaroan’ireo vondron’olona hita eto Madagasikara dia niainga taminy avokoa . Olon’ny Fahagola tsy mba tia ady ary nandala ihany koa ny fihavanana . Tsy mba nandripaka ny ala izy ireo na dia nampiasa ny tevy ala ho fambolena aza . Azo porofoina izany , satria rakotra ala anaty Rova fahizay . Izany no naha Analamanga azy vao Antananarivo , rehefa resin’Andrianjaka ny Vazimba , ny taona 1610 . Noho izy nampiasa vy . Fasana tokana ny azy ary olona iray ihany no alevina ao , tsy mamadika ; niaina tamin’ny natiora sy ny vokatrin’ny natiora .
. Na ny Kalanoro na ny Kinaoly na ny Zazavavindrano sy izay rehetra noheverina fa angano dia mitahiry lovan-tsaina sy lovan-tsofina tsy mety lefy laza ka voatahiry mandraka ankehitriny . Raha aravona izany dia izao . Na vazimba izy na taimbalimbaly na kibosy na mbola mety hisy hilaza ny razambeny dia heverina fa iray ihany ireo ; indrindra fa teo amin’ny fombany sy ny fanaony ary ny toetrany . Niaina tamin’ny fihavanana avokoa ary nampiasa ny soatoavin’ny Ntaolo fahizany . Tsy niady fanjakana fa samy masina an-taniny ny tsirairay , nadritra ny 310 taona be izao ( 1300 - 1610 ) Na dia efa hita taratra aza fa niaka-danja aza ny teto anivon-tany (19) .
Ny mahakasika an’ireto olombelona ireto , no hanaovako fanazavana kely : Voalohany = Andrianizinizina ; tao Fanongoavana ary Andriandravindravina ; tao Ambohitsitakatra ; andao aloha ireo no horesahana . Hita ao amin’ny tantaran’andriana , nosoratan’ilay mompera vazaha nalaza iray izy ireo . Fanontaniana mipetraka dia ny hoe : Nahoana no lovantsofina telo samihafa no nanehoana ny fiandohan’ireo vazimba teto Madagasikara ; fa tsy iray ihany ?

22
Raha ekena fa marina ilay lovantsofina nangonina ; dia afaka nionona tamin’anankiray tamin’izy telo isika , saingy tsy izany no zava-nitranga fa napetraka ihany izy telo , mba ho vavolombelon’ny tantara . Noho izany dia nisy fisalasalana teo amin’ny mpitantara sy ny tantaraina . Raha mijery sy mandinika anefa ny mpikaroka ; dia mahatsapa fa miafara aty amin’ny Rangita sy Rafohy ihany izany . Ny fiandohana na ilay nipoirana , no mety niteraka fisalasalana tamin’ny mponina fahagola . Ny tantara hafa dia maneho , fa Andrianamponga , no loharano nipoirana vao Andrianamboniravina ; kanefa ny hafa indray milaza ; fa Andrianizinizina no lohany , vao Andrianalinalina , izay vao Andrianamponga , nanjaka tao Fanongoavana . Jereo tsara ary ity tantaraiko ity , Andriandravindravina , tao Ambohitsitakatra ; izay ao avaratra . Niteraka telo izy io ka = Andrianoranorana no lahimatoa , any Maroantsetra ; Andriamanjavona , izay ao Angavo no faharoa ; Andriananjavona kosa no fahatelo , eo Angavo andafy atsimo no misy azy . Araho ny tantara , fa io Andriamanjavona io no niandohan-dRangita sy Rafohy . Andriamanjavona dia nanambady vehivavy atao hoe , Andriambavirano (20) avy any an-danitra hono . Izy ireo indray no niteraka an-dRazanahary izay vehivavy sy Rafaravavy , vehivavy ihany koa . Io Razanahary io ; dia niteraka telo : Andriampandrana ,izay nonina tao Ampandrana sy Rafaramahery tao Ampandrana ihany koa , ary Ratsiseranina , izay nonina tao Andraisisa ; etsy atsimondrano . Andriampandrana , arak any tantara ihany ; dia niakatra tao Analamanga fahizay . Nanorina orimbato lehibe tao an-tampony izy io , ary mbola ao izany ankehitriny ; ka lasa Ambatondrafandrana , ilay misy ny lapan’ny fitsarana fahizay . Rafaramahery indray , niteraka an-dRamavobe ; ary Ramavobe kosa niteraka an’Andrianamponga . Andrianamponga niteraka an’Andriandranolava , izay nonina ao Ambatomanoina sy milevina ao . Io Andriandranolava io no niandohan’ny fanjakana ifanoavana , izany hoe : “ Ny Zoky no ampanjakaina , fa ny zandry kosa no ampanoavana = Tsy manjaka ”. Io tetiarana io ; dia niafara toy izao : Rafohy tetsy Merikanjaka no niteraka an-dRangita tetsy Alasora . Ireo Andriambavy roa ireo no niandohan’ilay fitenenana hoe : “ Ny Alakamisy an’Andriamanelo , fa ny Zoma kosa an’Andriamananitany ” . Izy ireo ihany koa ny niandohan’ny “ Fanjakana Arindra ” . Rangita no niteraka azy mirahalahy : Andriamanelo sy Andriamananitany . Ny iray voalohany teo Alasora ary ny faharoa tetsy Ambohitrandriananahary .
Andrianerinerina , kosa no ambarako farany . Ao amin’ny tantaran’andriana , dia mampiseho fa , zanak’andriamanitra latsaka avy any an-danitra izy ary nilalao tamin’ireo vazimba , tery anerinerina ; izay avaratry Kilonjy . Ny tena marina anefa dia tahaka an’Andriambavirano (20) ihany izy io, ary tsy iadian-kevitra , maha zanaka mpisorona Naacals azy io . Ry zareo ireo mantsy dia mpivezivezy nitady toerana nandosirana na ihany koa nivelomany .


23
Mifanohitra araka izany ireo lovantsofina , nataon’io mompera , izay nanoratra ny tantaran’andriana , voalazako tery aloha io . Tena mifanohitra sy mifanalavitra tanteraka mihitsy fa diniho tsara ny tetiarana .(19)
*Ireto misy Olana vitsivitsy : Rangita ve no aloha sa Rafohy ? . Ny mpitantara ihany koa ; dia milaza fa talohan'ny nanjakan-dRabiby sy Andriamanelo tamin’ny taonjato faha - 16 : 1501 - 1600 , no efa nisy vazimba teto araka ny fiheverany .
Rabiby, mpanjaka arabo, sy Andriamanelo, mpanjaka maley mantsy no navahan'ny lovantsofina fa Arabo sy Maley ary ireo olo - mainty mpanompony no angaralahy, fa ireo sisa efa nonina taty anivon - tany tamin'izany dia vazimba. Ary Rabiby no nanenjika voalohany ny vazimba sy nanosika azy handositra. Araka ny tantara, ireo mpitondra fanjakana Maley sy Arabo tonga taty anivon'i Madagasikara ; taty Imerina sy Ibetsileo nanomboka ny taonjato faha -15 : 1401 - 1500 , no nampiasa voalohany ny teny hoe vazimba ; mba hiantsoany ireo mponina efa tompontany taty anivon'ny riaka ; tamin'ny fahatongavany teto . Ohatra amin'izany, Andriamanelo dia voalazan'ny lovantsofina fa Maley, nefa Rangita sy Rafohy izay renibeny dia voalazan'ny lovantsofina fa vazimba. Toy izany koa, Rabiby arabo raha nandao an'Ambohitsitakatra Anjozorobe, dia tonga teo Ankotrokotroka ; tato aoriana vao lasa Ambohidrabiby ; ka nandroaka ireo mponina teo izay vazimba no nahafantarany azy . Arak'izany, ny hoe vazimba dia tsy teny hiantsoana firazanan'olona na fanahin'ny maty akory ; araka ny filazan'ny sasany hoe rehefa maty ny olona sasany dia lasa vazimba ; fa anarana iantsoan'ireo mpanjaka Arabo sy Maley , ireo tompontany taty anivon'ny nosy raha tonga taty anivon - tany ireo Arabo sy Maley ireo tamin'ny taonjato faha - 16. Ary hoantsika eto Madagasikara dia vakoka arkeolojika efa 4000 taona lasa izay no tranainy indrindra hatreto hita teto Madagasikara, manamarina fa efa nisy mponina teto Madagasikara talohan'ny nahatongavan'ny tantsambo Indoneziana teto Madagasikara tamin'ny taonjato faha - 5 : 500 - 401 ; talohan'i Jesosy Kristy . Ny vokatra arkeolojika taty amin'ny ila - bolan - tany atsimo farany dia mitarika ireo mpikaroka hametraka petra - kevitra ; fa efa aman’aliny taona no efa nisy mponina teto Madagaikara. Izahay moa dia mamerina hatrany fa ireo mponina voalohany teto Madagasikara dia efa mponina teto Madagasikara hatramin'ny nisian'ny olombelona ary " Tompon - tany " no niantsoana azy ireo. Tato aoriana dia nisy ireo vahiny vaky sambo tamin'ny morontsirak'i Madagasikara no nijanona nitoetra teto Madagasikara sy nifanambady tamin'ireo Tompon - tany .
*Voalaza ; ary azo ekena fa ny : Taimbalimbaly sy ny Tainondrinondry ary ny Kimosy , izay efa voatantara tery aloha no olombelona voalohany teto ; niampy ny Kalanoro . Raha ny hevitro dia : tsy vazimba izy ireo fa ny vazimba dia olombelona mpihavy ihany koa . Azoko antoka tanteraka ; fa ny : “ Naga ” izay niainga tao amin’ny tanin’ny MU , rehefa tratran’ny faharavana io tany lehibe io ; dia nifindra nitady toerana tany Birimania sy India , tamin’ny fito alina taona .


24
Resin’ny “ Uighurs ” , izay fotsy fihodirana izy ireo ; mavo ny volony ary mazava ny endriny no manga ny masony . Izy ireo no nandresy ny “ Naga ” , ka nahatonga azy ireo nitsoaka sy nitady toerana hafa indray . Niditra teto Madagasikara izy ireo ary nifangaro tamin’ireo mponina teto. Ny “ Tamils ” dia mainty fihodirana , niala tao “ MU ” izy ireo , ary nifindra monina tany India , ihany koa ; vao lasa tany Amerika sy Afrika .
Niditra an-tsokosoko tany amorontsirak’i Madagasikara izy ireo , nifangaro tamin’ireo vazimba efa tonga talohany . Ny vazimba araka izany dia mponina tao Afrika tao ihany ; ary : “ Tamils ” niova ho vazimba , rehefa tafaharo tamin’ny mponina tao Afrika tao . Tsy azo adinoina ; ihany koa ireo Maya izay nivoaka ny faritra nisy azy ; dia ny : “ Kara = Carib = Karians ; tena fotsy fihodirana ry zareo , somary olioly voly kosa , teo atsinanan’ny “ quetzals ” no nisy azy ireo , avy eo nikisaka nitaty toerana tany Bresila . Roa arivo taona lasa izany ; ary tsy tamana tao , noho ny ady dia nifindra tao “ Perou ” . Niofo ho
“ Chanca ” , indray ny sasany tamin’ny “ Kara ” rehefa tonga tao ; tsy tafatoetra tao indray ka lasa taty Afrika avaratra : Egypta …Izay nanjary “ Hélèces ” indray ireo Kariana ireo . Ny Grika ihany koa ; rehefa niely ivelan’ny Fireneny dia nanjary , natao hoe : “ Hellene ” . Mitovitovy amin’ny “ Hélèces ” . Izany no manam-porofo , fa ireo Arabo Afrika ireo , dia tonga teto Madagasikara ihany koa ary nitady fanjakana sy nionona tamin’ny asa varotra intsony . Ireo Malagasy tafaharo tamin’ireo vahiny ireo; dia nisy namindra ny volon-kodiny sy ny volon’endriny ; kanefa tsy nampiova kosa ny kolontsaina tafaray sy tafa-kambana .
Taty amin'ny faritra Ihorombe sy tany amin'ny faritra Masikoro no tena betsaka vazimba indrindra teto Madagasikara ary nisy karazana vondron’olona hafa ihany koa ; tany amin'ny faritra avaratra andrefana sy atsinanana ; fa taty amin'ny faritra atsimo no tena nisy vahoaka betsaka kokoa. Ny fisian'ireo vondron’olona rehetra ireo teto Madagasikara dia tany amin'ny taon-jato faharoa na fahatelo : 201 - 300 ; talohan’i J.K ; fony Madagasikara mbola niraikitra , tamin'ny kaontinanta iray ka rehefa nisaraka taminy ny nosy Madagasikara dia niaina tao ihany ireo foko ireo nantsoina amin'ny teny vahiny hoe : « Pygmé ». Rehefa tonga teto Madagasikara voalohany ny tantsambo mpanandro Arabo dia nahita maso an'ireo vahoaka ireo fa saingy manjavona dia miseho ka nantsoin'ireo Arabo ireo tamin'ny teny vahiny hoe : « Maliginash » = inisible ; disparu » satria tsy fantany ny anarany.Tamin'izany fotoana izany dia mbola tsy tonga teto ny vahiny Indoneziana sy Maleziana ; ary mbola tsy betsaka koa ny vahoaka tamin'ny sisiny morontsiraka atsinanana. Rehefa tonga tamin'izay ny andiany voalohany tamin'ireo vahiny Indoneziana dia niharo tamin'ireo vazimba .


25

Nisy fizarany maro toy izao ny vazimba teto Madagasikara : nisy ireo niaina tany amin'ny morontsiraka, miaina amin'ny rano ary nantsoina hoe vazimban- drano , manjono na mihaza trondro ny ataony ka izy ireo no namehy ny morontsiraka Atsimo Andrefana sy Atsinanana. Nisy koa ny vazimba an - tety, izany hoe miaina an-tanety na ambony bongo ka nahitana azy ireo dia tany amin'ny manodidina ny Betsiriry afofoan'ny Nosy. Nisy koa ireo vazimba niaina tany anaty lava-bato, atao hoe vazimba Antatsingy , niaina tany amin'ny manodidina ny Tsingy Bemaraha any Andrefana sy taty amin'ny faritra Ihorombe Atsimo.
Araka ny tantara dia karazan'olo masina ny vazimba , ary rehefa maty ny vazimba dia mipetraka eny amin'ny toerana maro ny fanahiny na eny an-drano, na eny amin'ny vato na amin'ny vodin-kazo. Araka ny finoana ny malagasy dia mbola miaro ny tanindrazana sy mitahy ny taranany ireo vazimba lasa ko razana. Ny vazimba araka izany dia niaina sy velona teo anelanelan’ny taona 400 - 1610 . Olona ihany fa ny tantara no namadika ny zava-nisy (21) . Ho fanatevenana izay efa voalaza tery ambony dia nantsoina hoe vazimba ireo vazimba noho izy ireo resy an' ady tamin' ny fanafihana nataon' ireo mpiavy tonga taty aoriana , izay azo lazaina ho ireo razamben' ny fanjakana Merina na Betsileo. Azo rasaina toy izao ny teny hoe vazimba : voazimba , izany hoe very hasina satria resy an' ady. Niova moa ny teny manaraka ny andro ka azo heverina araka izany fa avy amin' ny teny malagasy hoe voazimba ny teny hoe vazimba. Tsy marina araka izany ny filazana hoe olona fonentana ny vazimba na izay fomba hafa nanoritsoritana azy amin' ny endrika fanaratsiana. Noho izy ireo very hasina no nahatonga ny olona manaratsy ny vazimba toy izany satria heverina ho toy ny olona ambany saranga ny olona vazimba na voazimba. Vahoakan' ny ala ihany koa anefa . Ny teny hoe vazimba araka ny fiheverena dia mety ho avy amin'ny teny daiaka sy maley hoe wa-yimba izay midika hoe : vahoakan' ny ala . Ireo vahoaka tany amorontsiraka kosa dia nantsoina hoe vezo na bejo avy amin' ny teny maley hoe : bajao. Ny teny hoe : “ wa na va ” dia midika andian' olona na vahoaka madinika. Niaraka tonga ny vazimba sy ny Vezo saingy rehefa nahita ny vazimba fa tsy azo ambolena ny morontsiraka dia niakatra am-povoantany izy ireo .
Atoa Charles Etienne Brasseur Atoa James Churchward


26

(18) = Filazana hafa indray : Nalaza eto amintsika hatramin'izay ny tantaran'ireo Vazimba satria tantarantsika malagasy, ary toa ho lasa angano angano ilay izy kanefa zava-nisy. Ny Vazimba dia karazan'olona nisy voalohany teto Madagasikara, tsy izy ireo ihany anefa fa nisy koa kazana foko hafa niaina tamin'andro ny Vazimba dia ireo foko « Fonoka » sy ny foko « Lakoka » ka ny fitambaran'ireo foko ireo no antsoina hoe foko « Gola » avy any amin'ny faritr’ Isandra, faritany Fianarantsoa . Raha ny toe-batany vazimba no resahina dia nofaritana ho toy ny kely ny habeny vatany ary mainty hoditra sy ngeza karandoha, ary fisaka handrina, sy be molotra ary lava nify; ary mitovy amin'izay koa ny foko Gola. Nahatsapa tena ireo foko Gola fa ho voazanak'ireo vahiny dia voatery niady tamin'ireo vahiny izy ireo , kanefa resy ary naripak'ireo vahiny niaraka tamin'ny Vazimba ho rava ny taranak'ireo vondron’olona Gola manontolo ; ka tapitra ritra hatramin'izao. Izany no mahatonga ny fitenintsika Malagasy milaza hoe tamin'ny fahagolan-tany .
(19) = Ny taon-jato faha 14, ny taona 1300 - 1320 , dia Andrianerinerina : no nanjaka teto Imerina voalohany. Nodimbiasan’Andriananjavona : 1340 - 1350 izay nifidy an’Angavo Atsinanana, hanjakana. Andrianamponga : 1350 - 1380, indray avy eo no nanjaka ka nanorina ny fanjakany tao Fanongoavana, izay nodimbiasan’Andrianamboniravina: 1380 - 1400, izay nanjaka tao Ambatondrakoriaka. Andriampandrana : 1400 - 1420 , kosa no nandimby azy ka nifidy ny tao Ampandrana atsimo , hanjakany, ary nifandimby nitondra sy nanjaka teto Imerina fehizay ny taranany:
Rafandrandava : 1420 - 1440
Ramasindohafandrana : 1440 - 1450
Rafandrampohy : 1450 - 1480
Rafandramanenitra : 1480 - 1500, izay naka vady an-dRafaramahery, ka niterahany an- dRangita : 1500 - 1520 , ary Rafohy : 1520 - 1540, nanambady an-dRatsiseranina no namarana ny fanjakana tao Ampandrana ; satria izy dia nanorina ny fanjakany tao Imerimanjaka. Ny taranak’i Andrianamboniravina sy Andriampandrana no niandohan’Imerina izay nandova fanjakana, fa ireo taranaka izay nanoa kosa dia lasa namonjy an’i Bezanozano sy tany Maroantsetra; dia ny taranak’i Andrianoranorana sy Andriandranando . (19) = Ireo Vazimba nalaza : Andriantsimaitoandriamanitra ; Andriasongaina; Rafotsizokiandriana . Izy ireo dia Razamben’Antehiroka .Andrianankatso , izy kosa dia vazimba tao Ankatso ary milevina ao amin’ilay hadivory atsinanan’atsimo an-joron’akoho. Mpiandry ombin’andriana. Baroa izay milevina ao Andraomara avaratr’Ambohimalaza. Misy maro izy ireo fa ireo no nalaza . (20) = Tsy miolaka ny fikarohako , fa anisan’ireo zanaka mpisorona atao hoe : Naacals tany amin’ny tanin’ny MU , io Andriambavirano io ; satria mahay momba ny majika sy ny fanandroana ary ny fahaizana hafa .

27
(21) = Hoy Kolonely James Churchuvard : Nisy Folo ireo mponina tao amin’ny tanin’i Mu : dia ny « Kara-Uighurs » = izay fotsy tanteraka ny volon-kodiny ; Ny « Naga »= Zarazara hoditra ; Ny « Tamils » = Mainty ; « Mongols » = Mavo tanteraka ny volon-kodiny . Efa ho 1200 taona lasa izay no naharava an’i Mu , talohan’i J.K ; ary efa ho 2000 taona kosa izay no nahatongavan’i Madagasikara tamin’io toerana io. Ingahy Raymond Décary ; dia nampiseho fa avy aiza marina ny fiavian’ny Malagasy ? Miteraka tsy fitoviam-pijery eo amin’ny samy mpikaroka manam-pahaizana : « Ethimologues ». Aiza ny taolany ; ny fitaovam-piadiana . Tsy tompon-tany ny mponina fa mpihavy hatramin’ny fotoana ela . Ao Eoropa ao : Ny mponina ao « Neanderthal » Nisy mponina 1.000.000 , tsy nisy afa tsy taolana iray anefa hita tao . Olona « Gro Magnon ; Spy ; Grimaldi ; Chancelade » anefa no maro tao ; ary tsy nahitana olona intsony afa tsy vitsy sisa . Hita tao ny fitaovam-piadiana izay nampiasain-drizareo . Izany ve dia afaka hanamporofoina fa tsy nisy olona tao Eropa . Atoa Alfred sy Atoa Guillaume Grandidier : Indo-Melaneziana ny gasy . Ny Merina hoy izy dia : Javanay . Ireo any amorontsiraka kosa dia Arabo . Ny ao atsimo andrefana : Karana .Atoa Hubert Deschamps = Indoneziana na Malayo-polyneziana ny Gasy . Ferrand = Mainty hoditra avy ao Afrika ny Malagasy ka ny lalana nitsofohany dia tao amin’ny lakan-dranon’i Mozambika ; izay niampy Indoneziana sy Sumatranais .Atoa Julien = Avy avy any Afrika ny Gasy ka ny Merina hoy izy dia = Malayo-polyneziana . Ny Bara = Indoneziana . Ny Faritra andrefana : Afrika avokoa ; ary Vazimba no mponina voalohany teto .Ireo mpikaroka voatanisa ireo dia samy namaritra ny fomba nahafantarany an’i Madagasikara sy ny mponina tao aminy ; izay marihana etoana fa mpanoratra sy mpikaroka vahiny tsy nandalo na nanao fikarohana teto akory mba hanamporofona ny tena zava-nisy marina .Atoa Groenland = Nikisaka 3 km tao anatin’ny 100 taona , izany hoe 300 Km tao anatin’ny 1000 taona no nanosehan’ny onja mahery azy. Am-pahafolon’ny lalana nizoran’i Madagasikara izany satria 12000 Km no nivalanany . Nikisaka 1 Km mahery isan-taona izany izy , izany hoe : 120 Km isaka ny 100 taona . Ireo Tany na Firenena izay niendaka tamin’i Mu : Sumatra ; Java ;Bali ; Timor ; Borneo ; Célèbes ;Moluque ; Philippine ; Nouvelle-Guinée = ireo no nitambatra tamin’i Insulinde na Indonezia ; fa Atoa Perpillon sy Atoa Pernet indray kosa dia nampiseho fa nikambana tamin’ireo Firenena voatanisa teo aloha ireo i Madagasikara saingy nohon’ny fipoahan’ny volokano sy ny horohoran-tany , tany amin’ny taona fahadimy . Mbola nohamafisin’izy mirahalahy ireto ihany koa fa Indonezia dia faritra tsy mari-pototra noho izy mitsingilahila . Hita fa mbola misy volcano 600 mahery tsy nipoaka ao . Atoa Dama-Ntsoha , indray nampiseho fa ny Malagasy dia niparitaka ankehitriny , ary samy manana ny razany samihafa .

28
1.3.2.1 . Ny Maha izy azy : hitohy tsy ho ela
--------